مکتب شیراز اول
همزمان با رونق نگارگری و کتاب آرایی در غرب ایران به مرکزیت تبریز، در بخش جنوب نیز نگارگری مسیر خود را با تحولاتی نسبتا متفاوت طی می کند. در واقع در خطه فارس، به دلیل بر کنار ماندن از تاخت و تاز مغولان، میراث هنر نگارگری براساس سنت های تاریخی نقاشی ایران ادامه می یابد و شیوه پاکیزه هنر ایرانی در فارس، برخلاف تاثیرات ناشی از سلطه مغولان در غرب، سیر تحولات طبیعی خود را طی میکند و ترکیب بندی نقاشی ها با پیکره های سترگ نما، ساختار قرینه و استفاده از رنگ های خالص تر و تزیینات بیشتر ادامه می یابد.
تداوم سنت های نگارگری این خطه را که بیش از تبریز با تحولات مکتب بغداد در ارتباط بوده و نمونه برجسته آن نگاره های ورقه و گلشاه است، در نقاشی های نسخه مونس الاحرار محمد ابن بدر جاجرمی که در حدود سال 741 هجری قمری در شیراز ساخته شده است، به خوبی می توان دریافت. صفحات نقاشی شده این نسخه که اینک بخش هایی از آن در مجموعه های مختلف نگهداری می شود، از سه بخش افقی مصور تشکیل شده اند و تصاویر آن که نقوش نشان دهنده برج های سال هستند، عموما روی پس زمینه ای به رنگ قرمز تخت نقاشی شده اند.
این نقاشی ها از نظر ترکیب و ساختار بسیار شبیه به نقاشی های کتاب ورقه و گلشاه هستند. همچنین، جنبه های تزئینی، رنگ پردازی ها و ترکیب های ساده آثار مکتب شیراز در نیمه اول سده هشتم هجری قمری را بخوبی می توان در مجالس شاهنامه ای دید که متعلق به حدود سال 732 هجری قمری است و در توپقاپو سرای استانبول نگهداری می شود.
منابع:
-
کتاب “شاهکارهای نگارگری ایران”، سیر تحول نگارگری ایران، عبدالمجید حسینی راد
Visits: 1
